Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Kitap ve gazete okumayэ da. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Цrneрin bakkala giderken. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Beni зok etkiledi. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Borusan bunlardan biridir. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. . . Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Эntihara kadar gidebilirdim. . . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Saim Akзэl. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Dr. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Beni onun yanэna verdiler. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. O da kabul etti. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Enstrьman црrenmek зaba ister. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Эnюallah dьzelir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. . 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Okul Эstanbul'daydэ. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. O rahatsэz oluyordu. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bьtьn tьrlere saygэm var. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Юimdi de Эsrail-Filistin. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Ne gelen oldu ne de giden. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bunlarsэz yapamam. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Orada doрdum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . . Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Onlarla iftihar ediyorum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Цrneрin bakkala giderken. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. . Saim Akзэl. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. . Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ne gelen oldu ne de giden. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Beni зok etkiledi. Orada doрdum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Dr. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Эntihara kadar gidebilirdim. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. O rahatsэz oluyordu. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. . Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Эnюallah dьzelir. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bana "Sen kemana" dediler. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. . . 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Onlarla iftihar ediyorum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. . Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Enstrьman црrenmek зaba ister. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Borusan bunlardan biridir. Beni onun yanэna verdiler. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. O da kabul etti. . HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bunlarsэz yapamam. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye.